Alerjik rinit nedir ; Alerjik rinitin diğer bilinen adları; bahar alerjisi, polen alerjisi, saman nezlesi, alerjik nezle'dir.Alerjik rinit toplumun %10-15’inde ortaya çıkan en sık görülen alerjik hastalık olmasına karşın hekimler arasında dahi çok iyi tanınan bir hastalık değildir. Alerjik rinit mevsimsel allerjik rinit yada yıl boyu süren alerjik rinit olarak iki guruba ayrılabilir. Mevsimsel alerjik rinit sadece bahar ve yaz döneminde tekrar ederken , yıl boyu rinit mevsim gözetmeksizin 4 mevsim ortaya çıkar.
Alerjik rinit belirtileri (Bahar alerjisi belitileri, saman nezlesi belirtileri, polen alerjisi belirtileri); sık tekrar eden hapşırık, şeffaf burun akıntısı, burun tıkanıklığı, burun kaşıntısı, gözlerde sulanma kaşıntı ve kızarıklık, kulak ve damakta kaşıntı, öksürük, geniz akıntısıdır. Hastaların bir kısmında orta kulakta sıvı birikimine bağlı işitme kaybı gelişebilir. Hastalar damağını eliyle kaşıyamadığı için boğazını diliyle kaşımaya çalışır. Sürekli burnunu eliyle temizlemeye çalışan çocuklarda burun ön kısmında çizgilenme gelişebilir. Geniz akıntısına bağlı gıcık öksürük görülebilir. Hastalar kedilerini “sürekli hasta oluyorum, nezlem hiç geçmiyor, burun akıntımı temizlemek için bütün gün bir rulo tuvalet kağıdı ile dolaşıyorum” şeklinde ifade eder Hastalık başlangıçta hastalık hafif seyreder fakat genellikle zaman içerisinde hastalık ilerler ve çoğu zaman uzun yıllar devam eder. Hastalık belirtileri yoğunlaştığında hastanın sosyal yaşantısını ve iş hayatını çok olumsuz etkilemeye başlar. Alerjik nezle yada saman nezlesi alerjik astım gelişimini kolaylaştıran en önemli risk faktörüdür. Aalerjik riniti yada polen alerjisi olan hastaların %30’ unda yani 3 hastanın 1’inde gelişir.
Alerjik rinit nedenleri (saman nezlesi nedenleri); Ot polenleri, yabani ot polenleri ve ağaç polenleri, kedi, köpek kuş gibi evcil hayvanların tüy ter tükrük ve idrar artıkları, ev tozu akarları (ev tozları), küf mantarları, hamam böceği, lateks alerjik rinit ve alerjik astıma yol açan esas alerjnenlerdir. alerjik rinit belirtileri yılın sadece belli mevsimlerinde (mevsismsel alerjik rinit) ya da tüm yıl (persistan alerjik rinit) ortaya çıkar. Polenler ilkbahar, yaz ve sonbahar döneminde hastalık belirtilerine neden olurken, diğerleri mevsim gözetmeksizin tüm yıl boyunca alerjik rinit belirtilere yol açar.
Alerjik rinit tanısı yada bahar alerjisi tanısı nasıl konur? ; Hasta şikayetlerinin sorgulanması (anamnez), muayene, alerji testleri (özellikle deri prick testi) ile konur deri prick testi en güvenilir çabuk sonuç veren alerji testidir. detaylı bilgi için deri prick testi bölümüne gidiniz.
Alerjik rinit tedavisi; deri prick testi ile tanı konulduktan sonra öncelikle hasta alerjisi hakkında detaylı olarak bilgilendirilir. Hastanın alerjisi olduğu alerjen ile teması kesilir yada maruziyet azaltılır. Sadece ev hayvanlarına alerjisi var ise hayvan ile temas kesildiğinde tüm hastalık belirtileri tamamen kaybolur. Diğer alerjenler ile ( polenler, ev tozu akarları, küfler ) temas yada maruziyeti tamamen kesmek mümkün olamadığı için hastalık belirtileri devam eder. Hasta eğitimi tamamlandıktan sonra ilaç tedavisi başlanır. İlaç tedavisi birçok hastada çok etkili olmasına karşın, ilaçlara ara verildiğinde hastalık belirtileri devam eder. Çünkü alerjik rinit kronik yani tekrarlayıcı bir hastalıktır. İlaç tedavisi hastalığı tamamen düzeltmediği gibi hastalığın zamanla ilerlemesini, yeni bir alerji ya da astım gelişme riskini de engellemez. Dolayısıyla hastalar uzun yıllar giderek artan dozlarda ilaç kullanmak zorunda kalır. Bu nedenle Uygun hastalarda aşı tedavisi (alerji aşısı) önerilir.
Alerji aşı tedavisi (polen alerjisi aşısı, bahar alerjisi aşısı, ev tozu alerjisi aşısı); Alerji aşıları polenler, ev tozu akarları (ev tozları), küf mantarları yada kedi gibi hayvanlara karşı yapılabilir. Aşı tedavisi ile vücudumuzun alerjenlere vermiş olduğu tepkiler azalır ya da tamamen ortadan kalkar. Hastalığınızın ilerlemesi ve/veya astıma dönüşmesi, zamanla diğer solunum yolu alerjenlerine karşı (polen, ev, tozu akarı küf gibi) alerji gelişimi (yeni duyarlanma) engellenebilir. Hastaların önemli bir kısmı alerji aşısından yarar görür. Alerjik rinit belirtilerinizin şiddeti, tekrarlama sıklığı, ilaç kullanma ihtiyacınız, hastalık nedeniyle hastaneye başvurma sıklığınız ve kış aylarında üst solunum yolu enfeksiyonu geçirme sıklığınız, alerjik astımınız var ise astım ataklarınız azalır ya da tamamen düzelir.